Vlada Republike Srbije u saradnji sa Udruženjem arhitekata Srbije raspisala je javni, otvoreni, jednostepeni arhitektonsko-urbanistički konkurs za idejno rešenje rekonstruckije stare Ložionice, kod Mostarske petlje u Beogradu. Prostor obuhvata nekadašnju okretnicu, ložionicu i vodotoranj “Železničke stanice Beograd“, neposredno uz Mostarsku petlju, sa ciljem očuvanja vrednosti kulturno-istorijskog nasleđa koje svedoči o razvoju železnice u Beogradu i Srbiji. U planskom smislu lokacija pripada Prostornom planu područja posebne namene za projekat stambenog naselja “Beograd na vodi”. Konkursni zadatak podrazumeva realizaciju kreativno-inovacionog centra, koji će prema najavama služiti kao podrška razvoju u oblasti inovacija i takozvanih “kreativnih industrija”, kao i dodatnim sadržajima koji treba da zadovolje aktuelne i buduće potrebe državne Kancelarije za informacione tehnologije i eUpravu. Kreativno-inovativni hab „Ložionica“ planiran je kao objekat javne namene , dok će u manjem obimu imati komercijalni aspekt sa pratećim sadržajima.
Objekat Ložionice građen je između 1925. i 1926. godine, po projektu inženjera Nikole Raičkovića, a sastojala se od velike polukružne hale za smeštaj i izvođenje parnih lokomotiva na kolosek, sa 31 mestom, okretnice i administrativne zgrade. Predratne „Jugoslovenske železnice“ imale su više od 3.000 parnih lokomotiva na svojoj teritoriji, a u voznom parku bilo je zastupljeno oko dvestotine različitih tipova lokomotiva. U okviru predmetnog prostora nalazi se i očuvan vodotoranj, koji je u vreme parnih lokomotiva imao veliki značaj za dopunu parnjača vodom. Današnji izgled vodotoranj je dobio nakon drugog svetskog rata, pošto je tokom ratnih dejstava značajno oštećen, pa 1945. godine rekonstruisan i ponovo priveden nameni.
Predmet konkursa podrazumeva dve zone obuhvata: Zona 1 na kojoj je planiran Kreativno-inovativni multifunkcionalni centar koji uključuje rekonstrukciju objekta Ložionice i otvorenog prostora nekadašnje Okretnice uz dogradnju poslovnog aneksa, kao i Zona 2 koja će obuhvatiti rešenja sadržaja kulture vezanog za objekat Vodotornja. U okviru zone gradnje dozvoljena je gradnja jednog ili više objekata na parceli, kao i izgradnja pozdzemne garaže za potrebe novih sadžaja. U neposednom okruženju planirana je metro stanica na dubini od skoro 23 metara sa dva mezanina. Na prostoru okretnice planirana je otvorena površina (trg-plato) koja je konkursom zamišljena kao prostor okupljanja i aktiviranja korisnika i posetilaca, uz integrisanje svih prostornih elementa kreativno-inovativnog haba i budućeg poslovnog aneksa.
Ukupna bruto površina kreativno–inovativnog haba „Ložionica“ (sa eventualnim dodavanjem galerije/etaže) ne treba da pređe bruto površinu od 4500m2. U okviru “Ložionice” od sadžaja planirani su radionice, kreativna labaratorija, eksperimentalni studio, prostori za prezentacije, istraživački centar, kao i komercijalni i ugostiteljski sadžaji. Poslovni aneks planiran je kao dogradnja od oko 9500m2, koja treba da se vizuelno i funkcionalno uklopi u istorijsko okruženje bez lokacijskog remećenja vizura. Od sadžaja u Aneksu treba da se nađu amfiteatar, sala za novinarske konferencije, prostori za obuke i prezentacije, kao i konferencijske sale, prostori za sastanke i administartivni blok. Vodotoranj je zamišljen pre svega kao izložbeni prostor, sa dodatnom funkcijom isticanja, vizuelne signalizacije i brendiranja multifunkcionalnog centra.
Krajnji rok za podnošenje konkursnih radova je 29.10.2021. godine. Više detalja o konkursnom zadatku, načinu učešća i predaji konkursnih radova, kao i propozicijama konkursa, moguće je pronaći na zvaničnoj veb stranici.
